MuseScore wordt geleverd met ondersteuning voor de gratis "open source" NVDA screen reader voor Windows. Momenteel worden andere "screen readers" niet ondersteund (zoals Jaws voor Windows, of VoiceOver voor Mac OS X).
Dit document is geschreven voor blinde en slechtziende gebruikers van MuseScore 2.0.
Het is niet bedoeld om een volledige beschrijving te bieden van alle functies van MuseScore.
Je moet dit lezen in samenhang met de reguliere MuseScore documentatie.
De functies in dit document zijn getest op Windows met NVDA. Andere scherm lezers en andere besturingssystemen kunnen anders werken, of helemaal niet.
Tot op heden is MuseScore 2.0 voornamelijk toegankelijk als een partituur lezer, niet zozeer als een partituur bewerker. Dit document zal zich dan ook voornamelijk richten op de functies "partituur lezen", met slechts een korte beschrijving van de functies "partituur bewerken".
Wanneer u MuseScore voor de eerste keer uitvoert, kunt u desgewenst het venster Starthulpscherm permanent uitschakelen:
Sluit eerst het Starthulpscherm. Kies dan in het menu Bewerken het item Voorkeuren... (Alt+E) en verwijder het vinkje naast "Laat starthulpscherm".
Klik op Toepassen en/of OK om de wijziging op te slaan.
De gebruikersinterface in MuseScore werkt net als in andere notatie programma's en andere document georiënteerde programma's in het algemeen. Het heeft een enkel document venster waarin u kunt werken met een partituur. MuseScore ondersteunt wel meerdere document-tabbladen in dit venster.
Het ondersteunt ook een weergave in deelvensters om u toe te laten met twee documenten te werken in een keer. Er kunnen meerdere tabbladen in elk venster te voorkomen.
Daarnaast beschikt MuseScore over een menubalk die u kunt openen via de snelkoppelingen voor de individuele menu's:
Alleen het menu Bestand is van belang bij het gebruik van MuseScore als een "partituur lezer".
Als u een menu geopend hebt, moet u de pijltjestoetsen Omhoog of Omlaag gebruiken.
Er zijn ook een aantal werkbalken, paletten en deelvensters binnen MuseScore.
U kunt door de besturingselementen heen stappen met de Tab-toets (of met Shift+Tab om terug te keren).
Wanneer u MuseScore start, of een partituur laadt, moet de focus in het hoofdvenster staan. Het gebruik van de Tab-toets brengt u naar een werkbalk met een reeks knoppen voor opdrachten zoals Nieuw, Open, Afspelen, enzovoort. De Tab-toets zal de knoppen overslaan die momenteel niet actief zijn. De namen en sneltoetsen (indien van toepassing) voor deze knoppen moeten worden gelezen door de schermlezer.
Indien u alle knoppen van de werkbalk hebt doorlopen, zal de Tab-toets u naar de Paletten leiden.
Die worden gebruikt om diverse elementen aan een partituur toe te voegen, maar zijn momenteel niet beschikbaar. De Tab brengt u eerst naar een keuzelijst waarmee u tussen de verschillende werkruimten kunt kiezen (inclusief de door u vervaardigde en opgeslagen werkruimten) en ten slotten naar een knop voor het creëren van een nieuwe werkruimte.
Als u een van de optionele vensters, zoals het venster "Instellingenoverzicht" of het selectiefilter hebt geopend, zal de Tab-toets ook deze bezoeken.
U kunt vensters die u niet nodig hebt sluiten door te gaan naar het menu Weergave en ervoor te zorgen dat geen enkel van de selectievakjes van de eerste reeks aangevinkt is (de reeks boven "Inzoomen").
Standaard zullen alleen de Paletten, de Navigator en "MuseScore Connect" worden geselecteerd. De laatste twee zijn niet opgenomen in de tabvolgorde.
Om de focus terug op het partituur venster te zetten nadat u de werkbalken en de deelvensters hebt bezocht: druk Esc
Dit wist ook elke selectie die u in de partituur venster hebben gemaakt.
Wanneer u voor het eerst MuseScore 2.0 start, wordt een lege partituur geladen met de titel "My First Score". Als u wilt experimenteren met de verschillende bewerkingsfuncties, is dit een goede plek om te beginnen. Anders zul je waarschijnlijk willen beginnen met het laden van een partituur.
MuseScore gebruikt de standaard sneltoetsen voor toegan tot de systeem commando's zoals:
Ctrl+O (Mac: Cmd+O) om een bestand te openen
Ctrl+S (Mac: Cmd+S) om op te slaan
Ctrl+W (Mac: Cmd+W) om te sluiten enz.
Als u Ctrl+O (Mac: Cmd+O) gebruikt om een partituur te laden, wordt u een vrij standaard dialoogvenster getoond. (eigenlijk door Qt voorzien). MuseScore kan uiteraard partituren in zijn eigen formaat (MSCZ of MSCX) openen maar kan ook geïmporteerde partituren openen in het standaard MusicXML formaat, in het MIDI-formaat, en nog een paar andere programma's zoals Guitar Pro, Capella, en Band-in-a-Box.
Zodra u een partituur hebt geladen, wordt deze weergegeven in een nieuw tabblad binnen het partituur-venster. U kunt schakelen tussen de tabbladen inhet partituur-venster met Ctrl+Tab (geldt niet voor Mac).
Er zijn een paar interessante dingen die u kunt doen met een geladen partituur naast het lezen noot voor noot. U kunt op Spatie klikken om de partituur af te spelen. U kunt Bestand/Exporteren gebruiken om te converteren naar een ander formaat, zoals PDF, PNG, WAV, MP3, MIDI, MusicXML, enz. En natuurlijk kunt u het afdrukken via Bestand/Druk af of Ctrl+P (Mac: Cmd+P).
Als een partituur meerdere instrumenten bevat, kan het zijn dat gekoppelde partijen reeds zijn gecreëerd. Gekoppelde partijen worden gepresenteerd als partij tabbladen binnen partituur tabs, maar op dit moment is er geen manier om deze deel tabbladen met het toetsenbord navigeren. De partijen zouden normaal gesproken geen informatie bevatten welke verschilt van de partituur; ze worden gewoon anders weergegeven (elke partij op zijn eigen pagina). Als een partituur niet alle partijen gegenereerd, kunt u dit doen via Bestand / Partijen..., en dat dialoog is toegankelijk. Als u de partijen wilt af te drukken, dan kunt u dat realiseren door de partijen te exporteren met behulp van de het Bestand / Exporteer Partijen... dialoog, dat automatisch alle partijen exporteert naar PDF (of andere formaten).
Zodra een partituur word geopend dan is het partituur venster actief maar er is dan niets geselecteerd. De eerste stap om een partituur te kunnen lezen is door iets te selecteren en de meest gebruikelijke plaatst om bij te beginnen is bij het eerste element in de partituur. Dit doe je met Ctrl+Home (Mac: Cmd+Home). Dit kun je ook gebruiken wanneer je de selectie annuleert door het indrukken van Esc.
Als je navigeert tussen de elementen dan zal de screen reader de naam van het element dat geselecteerd is (meest waarschijnlijk de sleutel aan het begin van de bovenste notenbalk van de partituur) laten horen. Je hoort dat het de naam van het element zegt (bijvoorbeeld, "G-sleutel") en het geeft je ook de informatie over de positie (bijvoorbeeld, "Maat 1; Tel 1; Notenbalk 1"). De hoeveelheid informatie die wordt gelezen kan momenteel niet worden aangepast. We hebben geprobeerd de meest belangrijke informatie als eerste te laten horen zodat je snel kunt verder gaan naar het volgende element voordat alles gelezen is of je kunt gewoon weg de rest van de tekst die gelezen wordt negeren. Met het drukken de op Shift toets kun je het lezen onderbreken, dat kan soms ook handig zijn.
De meeste navigatie in MuseScore gaat alleen om de noten en rusten - het zal muzieksleutels, toonsoorten, maatsoorten, maatstrepen en andere elementen overslaan. Als je gebruik maakt van de standaard Rechts en Links pijltjes toetsen om door de partituur te verplaatsen dan hoor je alleen informatie over de noten en rusten (en de elementen die daar aan gekoppeld zijn). Er zijn echter twee speciale navigatie commando's die bruikbaar zijn om een meer compleet beeld te geven van de partituur:
Deze commando's omvatten ook de muzieksleutels en andere elementen die de andere navigatie commando's overslaan en navigeren ook door alle stemmen in de huidige notenbalk, waarbij de andere commando's zoals Rechts en Links alleen navigeren in de geselecteerde stem totdat je expliciet van stem wisselt. Als je bijvoorbeeld op een kwartnoot op de eerste tel van de eerste maar bent en er zijn twee stemmen in die maat, dan ga je door het indrukken van het pijltje naar Rechts naar de volgende noot van stem 1 - die op de tweede tel staat - terwijl het indrukken van Ctrl+Alt+Shift+Rechts (Mac: Cmd+Option+Shift+Rechts) in de eerste maat zal blijven en dan doorgaat met de noot van de tweede stem. Zodra je alle noten gehad hebt op de huidige tel in de huidige notenbalk dan gaat dit commando verder op de volgende tel. De bedoeling van dit commando is dat het je helpt bij het navigeren door een partituur waarvan je inhoud nog niet kent.
Zodra je naar een element navigeert, dan zal de screen reader de beschikbare informatie daarover geven. Voor noten en rusten wordt ook de informatie gegeven van de elementen die eraan gekoppeld zijn, zoals liedtekst, articulatie, akkoordsymbolen, etc. Op dit moment is er nog geen manier om direct naar deze elementen te navigeren.
Een belangrijke opmerking: Omhoog en Omlaag zowel los als met Shift of met Ctrl / Cmd zijn geen bruikbare toetsen voor het navigeren! Zij verhogen of verlagen de toonhoogte van de geselecteerde noot of noten. Pas op dat je hiermee niet per ongeluk de partituur aanpast wanneer je deze aan het lezen bent. Omhoog en Omlaag kunnen alleen worden gebruikt in combinatie met Alt/Option voor het navigeren. Zie de lijst met navigatie commodo's hieronder.
De volgende snelkoppeling zijn beschikbaar om "horizontaal" door de partituur te verplaatsen:
De volgende snelkoppelingen zijn beschikbaar om "verticaal" door de partituur te verplaatsen:
Het Alt+Omhoog and Alt+Omlaag commando zijn gelijk aan het Ctrl+Alt+Shift+Rechts en Ctrl+Alt+Shift+Links commando die ontworpen zijn om de inhoud van een partituur te ontdekken. Je hoeft het aantal noten in een akkoord, het aantal stemmen in een notenbalk of hoeveel notenbalken er zijn in een partituur niet te weten om verticaal door de partituur te verplaatsen met deze commando's.
Om sommige elementen zoals liedtekst of akkoordnamen uit te sluiten bij het lezen van een partituur kan gebruik worden gemaakt van het Selectie Filter (F6). De-selecteer de elementen die je niet wilt lezen.
Met de spatiebalk wordt het afspelen gestart en gestopt. Het afspelen start bij de geselecteerde noot, indien er één is geselecteerd, waar het afspelen is gestopt indien er geen noot is geselecteerd, of aan het begin van de partituur bij het voor eerste keer starten van het afspelen.
MuseScore ondersteund het afspelen in een lus zodat je een gedeelte kunt herhaling voor het oefenen. Om de "in" en "uit" positie van de lus in te stellen gebruik je het Afspeelpaneel (F11):
Je kunt het afpelen van de lus en andere afspeel parameters, zoals het wijzigen van het basis tempo van een partituur, met het Weergave / Afspeelpaneel (F11) aanpassen.
Het bewerken van een partituur is momenteel niet erg toegankelijk - er zijn teveel partituur elementen die het gebruik van de muis vereisen om ze in de partituur te plaatsen. Visuele referentie en het handmatig aanpassen van de positie van de verschillende elementen is soms noodzakelijk omdat MuseScore slechts gelimiteerd rekening houd met andere elementen.
Hier tegen over staat wel dat MuseScore een voldoende standaard platform beidt om te experimenteren met de basis van het invoeren van noten.
Om de noot invoer mode te activeren navigeer je eerst naar de maat waar je de noten aan wilt toevoegen en dan druk je op "N". Bijna alles met betrekking tot het invoeren van noten is ontworpen om met het toetsenbord te kunnen worden ingevoerd en de standaard documentatie zou voldoende hulp moeten bieden bij dit proces. Bedenk wel dat MuseScore in noot invoer mode of normale mode kan staan en het is niet altijd even duidelijk in welke mode je bent. Bij twijfel kun je Esc in drukken. Als de noot invoer mode actief was dan wordt deze uitgezet. Als je in normale mode was, dan blijf je in deze mode echter wordt je huidige selectie geannuleerd.
Je kunt de toegewezen toetsenbord sneltoetsen aanpassen met Bewerken / Voorkeuren / Sneltoetscombinaties. Wellicht dat er in de toekomst een speciale set met sneltoetsen beschikbaar komt die geoptimaliseerd is voor toegankelijkheid en/of een manier waar mee het opslaan en laden van sneltoets definities mogelijk wordt.