Maatsoorten
Maatsoorten zijn beschikbaar in het gelijknamige palet in zowel de basis als geavanceerde werkruimte.
Toevoegen of vervangen van een maatsoort
Gebruik één van de volgende methodes:
- Selecteer een toonsoort, maat, noot of rust en klik op de gewenste maatsoort in het palet (dubbelklik in versies voor 3.4).
- Sleep de maatsoort vanuit het palet naar een lege ruimte in de maat of naar een bestaande maatsoort.
Verwijder een maatsoort
- Selecteer de maatsoort en druk op Del.
Een maatsoort maken
Indien de maatsoort die je wilt gebruik niet in de bestaande paletten beschikbaar is dan kun je deze als volgt maken:
- Druk op Shift+T om de Maatsoorten sectie in het hoofdpalet weer te geven.
- Selecteer een maatsoort die je wilt aanpassen in het midden paneel.
- In het Maak maatsoort aan paneel kun je de verschillende eigenschappen (teller, noemer, tekst, waardestrepen) naar wens instellen. Om het standaard waardestrepen patroon te herstellen druk je op de Herstel knop.
- Druk op Voeg toe om de nieuw aangemaakte maatsoort aan het midden paneel toe te voegen. Om een maatsoort te verwijderen uit het midden paneel klik je erop met de rechtse muis toets (Mac: Ctrl-klik) en kies je verwijder.
- Sleep de maatsoort vanuit het hoofdpalet naar de gewenste positie in de partituur.
De maatsoort kan, indien gewenst, ook worden toegevoegd aan een eigen palet voor toekomstig gebruik.
Breuken in maatsoorten
Vanaf versie 3.5.1 is er beperkte ondersteuning voor het gebruik van breuken in maatsoorten. Alleen ½ en ¼ worden op dit moment ondersteund. Indien je toetsenbord deze karakters niet dan kun je deze op sommige systemen invoeren met de toetsen reeks Alt+0189 voor ½ en Alt+0188 voor ¼. Je kunt ze ook vanaf hier kopiëren en plakken.
Maatsoort eigenschappen
Om het maatsoort-eigenschappen venster te laten zien doe je het volgende:
- Selecteer de maatsoort en klik op "Eigenschappen" in het "Maatsoort" gedeelte van het instellingenoverzicht.
- Klik met rechts (Mac: Ctrl-klik) op een maatsoort en selecteer Maatsoort-eigenschappen….
- Algemene waarde: Laat de algemene waarde van de maatsoort zien die automatisch wordt gebruikt bij het toepassen van een maatsoort. Het is de referentie naar de tellen (zoals weergeven in de status balk) en tempo aanduidingen.
- Huidige waarde: Laat de huidige maatsoort zien voor een bepaalde notenbalk. Deze is normaal gesproken hetzelfde als de algemen waarde maar kan, indien nodig, onafhankelijk worden ingesteld. Zie lokale maatsoorten.
- Vorm: Hiermee kan de weergegeven tekst worden aangepast zonder daarbij de maatsoort te veranderen. Voor een voorbeeld, zie samengestelde maatsoorten.
- Nootgroepen: Hiermee kun je bepalen hoe de waardestrepen standaard worden toegepast op de noten met deze maatsoort. Zie standaard waardestrepen wijzigen.
Standaard waardestrepen wijzigen
Om de waardestrepen voor een bepaalde maatsoort te wijzigen doe je het volgende:
- Selecteer de maatsoort en kies "Eigenschappen" in het "Maatsoort" gedeelte van het instellingenoverzicht of Klik met rechts (Mac: Ctrl-klik) op de maatsoort en selecteer Maatsoort-eigenschappen….
- Om een waardestreep in het nootgroepen paneel te onderbreken klik je op de noot die erop volgt. Om de waardestreep te herstellen klik je op dezelfde plaats. Als alternatief kun je ook een waardestreep icoon naar de noot slepen:
Met het aanvinken van de optie "Wijzig ook korte noten" dat de aanpassingen van de waardestrepen ook automatisch op kortere noten wordt toegepast. De Herstel knop maakt de wijzigingen die gedaan zijn tijdens deze sessie ongedaan.
Samengestelde (onregelmatige) maatsoorten
Samengestelde (onregelmatige) maatsoorten worden soms gebruikt om de verdeling van de tellen in maat te verduidelijken. Het maken van een samengestelde maatsoort gaat als volgt:
- Klik met recht (Mac: Ctrl-klik) op de maatsoort in de partituur en selecteer Maatsoort-eigenschappen…;
- Pas, indien nodig, de "tekst" aan in het Vorm gedeelte.
- Wijzig de waardestrepen in de notengroep sectie, indien nodig.
Opmerking: Het maatsoorten gedeelte in het hoofdpalet kun je ook gebruik maken van samengestelde maatsoorten (zie hierboven).
Lokale maatsoort
In sommige gevallen kan het nodig zijn dat een partituur notenbalken bevat met verschillende maatsoorten op hetzelfde moment. Hier een voorbeeld uit Bachs 26. Goldberg Variatie:
In het bovenstaande voorbeeld is de algemene maatsoort 3/4 maar is de maatsoort van de bovenste notenbalk onafhankelijk ingesteld op 18/16.
Om een lokale maatsoort in te stellen voor één notenbalk doe je het volgende:
- Hou de Ctrl (Mac: Cmd) ingedrukt en sleep de maatsoort vanuit het palet naar een lege maat.
Maatsoort grootte aanpassen
- Selecteer één of meerdere maatsoorten en pas de "Schaal X" (breedte) en "Schaal Y" (hoogte) waarden aan in het "Maatsoort" gedeelte van het instellingenoverzicht.
Opmaten en cadenza
Soms wil je de duur van een maat verkorten of juist langer maken zonder daarbij de maatsoort te veranderen - bijvoorbeeld in een opmaat of in een cadenza etc. Zie hiervoor Maatbewerkingen: Maatduur.
Maatsoort wijzigingen en afbrekingen
Meermaatsrusten worden onderbroken wanneer de maatsoort wijzigt. Een sectie einde zorgt er voor dat een herinneringsmaatsoort niet wordt weergegeven aan het einde van de vorige maat.