Dynamiek

In muziek is de dynamiek van een stuk de variatie in luidheid tussen noten of frasen (wikipedia. In MuseScore moeten dynamieksymbolen worden gebruikt om de dynamiek aan te geven. Het zijn Tekstobjecten. MuseScore begrijpt ze om deze op de juiste manier af te spelen.

Dynamiek toevoegen aan een partituur

Het palet gebruiken

Alle dynamieksymbolen bevinden zich in het Dynamiek palet. Om een dynamieksymbool aan de partituur toe te voegen, gebruik je een van de volgende methoden:

• Selecteer een of meer noten en klik vervolgens op een item in het palet of
• Sleep een item uit een palet naar een noot.

Om een dynamieksymbool toe te voegen dat niet aanwezig is in het Dynamiek palet, bijvoorbeeld poco f, volg je deze stappen:

1. Kies een symbool dat muzikaal het dichtst bij het gewenste symbool ligt. Voor het bovenstaande voorbeeld is het redelijk om een f symbool toe te voegen.
2. Voeg het toe aan de partituur en wijzig het vervolgens.

Sneltoetsen gebruiken

Er zijn nog geen snelkoppelingsopties voor het toevoegen van dynamieksymbolen aan een partituur.

Verander het uiterlijk van een dynamisch symbool

Afhankelijk van de softwareversie kan het veranderen van de weergave van het dynamieksymbool in een partituur wel of niet het afspelen ervan veranderen. Raadpleeg het gedeelte "Afspelen wijzigen" hieronder.

Gewone tekens toevoegen

Gewone tekens zijn tekens die worden ingevoerd via (typen op) een computertoetsenbord. Hun opmaakgedrag verschilt van dat van professionele tekens. Zie het MuseScore 3 handboek Fonts hoofdstuk.

1. Selecteer een dynamieksymbool.
2. Voer bewerk-modus in (dubbelklik).
3. Typ de tekst voor of na het dynamieksymbool.

Professionele symbolen toevoegen

Professionele dynamieksymbolen zijn geen gewone tekens, hun opmaakgedrag is anders. Het zijn geen cursieve gewone tekens. Ze worden alleen gemaakt met behulp van de onderstaande sneltoets, maar niet gekopieerd van andere programma's of internet, omdat het niet bepaalde Unicode-tekens zijn. Zie het MuseScore 3 handboek Fonts hoofdstuk.

1. Selecteer een dynamieksymbool.
2. Voer bewerk-modus in (dubbelklik).
3. Gebruik de volgende sneltoetsen:

Dynamiek combineren met expressietekst

Een Expressietekst object kan naast een dynamieksymbool worden toegevoegd om de dynamiek aan te geven. Om rechts van een dynamisch symbool toe te voegen:

1. Selecteer een noot waaraan een dynamieksymbool is gekoppeld of selecteer het dynamieksymbool.
2. Klik op het expressie item in het Tekst palet.

Uitlijnen op (een automatische opmaakfunctie)

Wanneer een Expressietekst object wordt toegevoegd aan een noot die al aan een dynamieksymbool is gekoppeld (of omgekeerd), worden de twee items automatisch uitgelijnd. Door een van beide te slepen en te verplaatsen, worden beide verplaatst. Als je de Positie eigenschap van een van beide wijzigt, worden beide gewijzigd. Dit gedrag wordt "Uitlijnen op" genoemd en kan worden gewijzigd met de eigenschap Eigenschappen paneel: Uitlijnen op dynamiek van het expressietekst object. Zie ook het hoofdstuk voor het expressietekst object. Bron Engraving improvements in MuseScore 4.1.

De opmaak van tekens binnen een dynamieksymbool wijzigen

Dit is uitgelegd in de sectie Dynamieksymbool eigenschappen en "Dynamiek stijl" hieronder.

Het afspelen van een dynamieksymbool wijzigen

De afspeelfunctie van dynamieksymbolen wordt nog steeds ontwikkeld/verbeterd en kan sterk verschillen tussen softwareversies. De hier verstrekte informatie is geldig voor MuseScore 4.2 bèta (november 2023). Op het moment van lezen kan het verouderd zijn. Help dit hoofdstuk bij te werken.

Om het verschil met MuseScore 3 samen te vatten:

• Dynamieksymbolen werken ongeacht het Geluid van het instrument, zie het hoofdstuk Mixer.
• MuseSound-geluiden begrijpen dynamieksymbolen, maar het effect is niet aanpasbaar.
• De Geluidssterkte eigenschap is alleen beschikbaar in individuele noten (maar niet voor dynamieksymbolen), deze is functioneel wanneer een Soundfont wordt gebruikt, 64 is de standaardwaarde, zie Eigenschappen paneel. Het volume is niet alleen afhankelijk van de Geluidssterkte eigenschap.

Hieronder volgen details van de wijzigingen. Het is ook geschikt om te lezen voor gebruikers die niet bekend zijn met MuseScore 3:

Hetzelfde als MuseScore 3, wanneer een Standaard dynamieksymbool, zoals p en ff enz. wordt toegevoegd aan de partituur, heeft dit invloed op het afspelen vanaf de bovenliggende noot tot aan het volgende dynamieksymbool. Laatste maatstrepen of rusten zetten de luidheid niet terug naar de standaardwaarde. Dynamieksymbolen van één noot, zoals sfz, hebben alleen invloed op het afspelen van de specifieke noot waaraan ze zijn gekoppeld.

Het afspelen is afhankelijk van de Geluid-instelling van elk betrokken instrument, geselecteerd in Mixer. Zie MuseScore 3-functies niet geïmplementeerd in MuseScore 4: Velocity controls.

Het afspelen is vooraf geconfigureerd en verandert niet met de tekstinhoud. Hierdoor kan een f-symbool worden gewijzigd in poco f, door gewone tekens toe te voegen, terwijl het afspeeleffect hetzelfde blijft als het originele f-symbool. Dit geldt echter ook als er nieuwe en correcte professionele tekens worden gebruikt. Een ppp-symbool dat is gemaakt door de inhoud binnen een f-symbool (toegevoegd uit palet) te vervangen door drie p-tekens, ziet er bijvoorbeeld precies hetzelfde uit als de ppp in het palet, maar het creëert f afspelen.

Afspeelinstellingen van het dynamieksymbool, het Eigenschappen paneel: Afspelen tabblad, aanwezig in MuseScore 4.0, zijn verwijderd. Zie https://github.com/musescore/MuseScore/issues/13858.

De geluidssterkte eigenschap van het dynamieksymbool die bestond in MuseScore 3 is verwijderd. De Geluidssterkte eigenschap is alleen beschikbaar voor individuele noten, zie Eigenschappen paneel, het effect op het afspelen hangt ook af van de instelling Geluid, zie Mixer hoofdstuk.

Dynamieksymbool eigenschappen

Eigenschappen van geselecteerde dynamieksymbool(en) kunnen worden bewerkt in het Eigenschappen paneel. Onder Eigenschappen: Dynamische tekens:

• Schaal: Grootte van professionele tekens binnenin. Dit heeft geen invloed op gewone tekens.
• Ontwijk maatstrepen: Dynamieksymbolen voorkomen standaard dat ze in botsing komen met maatstrepen, maar dit kan worden uitgeschakeld.
• Positie: Kies of een dynamiek boven of onder de notenbalk wordt geplaatst.
• Uitlijning met nootkop (onder Toon meer): voor dynamieksymbolen waaraan gewone tekens zijn toegevoegd. Lijn de bijgevoegde noot verticaal uit met de professionele symbolen of lijn deze uit met het hele object, inclusief gewone tekens.
• Kader (onder Toon meer): Voeg een vierkant of rond kader toe aan de dynamische markering en pas de stijl ervan aan

Dynamieksymbool objecten zijn Tekstobjecten, tekenopmaak met behulp van Eigenschappen: Tekst wordt behandeld in het hoofdstuk Tekst opmaken. De eigenschap Lettertype is van invloed op gewone tekens, maar niet op de professionele symbolen. Professionele symbolen gebruiken het "Lettertype muzieksymbolen", zie de sectie "Dynamiek stijl". Dynamieksymbool objecten verschillen van andere tekstobjecten doordat ze niet de overheersende eigenschap Tekststijl (onder Toon meer) hebben die door gewone tekens erin wordt gebruikt. Ze gebruiken altijd het profiel "Stijl voor tekst binnen expressie".

Om de partituur-brede instellingen te bewerken, zie de sectie "Dynamiek stijl".

Dynamiek stijl

Zie het hoofdstuk Sjablonen en stijlen

• Waarden van het "Lettertype muzieksymbolen" kunnen worden bewerkt in Opmaak→Stijl→Partituur.
• Waarden van de "Stijl voor dynamische tekens" kunnen worden bewerkt in Opmaak→Stijl→Dynamische tekens. Instellingen van "Stijl voor dynamische tekens" hebben alleen invloed op professionele symbolen, gewone tekens gebruiken ze niet.
• Waarden van de "Stijl voor expressietekst" kunnen worden bewerkt in Opmaak→Stijl→Expressietekst.
• Waarden van de "Stijl voor tekst in expressie" kunnen worden bewerkt in Opmaak→Stijl→Tekststijlen→Expressie.
• "Stijl voor tekst binnen Dynamische tekens" die bestond in Musescore 3 is verwijderd. Gewone tekens binnen dynamieksymbolen gebruiken "Stijl voor tekst binnen Expressie". Professionele symbolen binnen dynamieksymbolen gebruiken "Lettertype muzikalesymbolen", dit kan worden overschreven met de instelling "Stijl voor Dynamische tekens": "Gebruik afwijkend lettertype". Zie het MuseScore 3 handboek Fonts hoofdstuk.