Een partituur opzetten

Overzicht

Dit hoofdstuk richt zich op instrumenten kiezen en basis partituur informatie invoeren. Je moet al bekend zijn met de basis workflow van MuseScore zoals behandeld in de snelstartgids Maak je eerste partituur.

Instrumenten

Een instrument in Musescore is een abstractie die de tablatuur(en) of notenbalk(en) bevat (het meest bruikbare aspect, zie Pagina opmaak concepten: notenbalk), notatiestijlen (sleutels, nootkoppen enz.), het muzikale gedrag (transponering, afspeelbaar bereik) en instellingen met betrekking tot afspeelaudio gemaakt door de MuseScore-synthesizer.

Een MuseScore-instrument bevat notenbalk(en) die een of meerdere instrumenten uit de "echte wereld" kunnen vertegenwoordigen, bijvoorbeeld in Beethovens Symfonie nr. 3, Op.55, eerste editie uitgegeven door Cianchettini & Sperati, z.d. [1809] Londen, de derde notenbalk Corni 1 & 2 in Eb vertegenwoordigt twee Franse hoornspelers:

Om dit over te schrijven, moet je één MuseScore-instrument "Hoorn in Eb" toevoegen en deze hernoemen, het afspelen wordt niet beïnvloed door de naamgeving.

Echte wereld instrument, instrumentensectie, zang en koor worden op verschillende manieren ondersteund in MuseScore:

• Een MuseScore-instrument met dezelfde naam, zoals "Piano", "Viool", "Violen (sectie)", "Strings", "Soprano", "Stem", "Vrouwen" en enkele percussies zoals "Pauken", "Concert basdrum", "Cymbal" (concert). Soortgelijke items kunnen anders worden afgespeeld.
• "Drumset" MuseScore-instrument, een enkel item met daarin "Snare", "Kick Drum", "Bass Drum", "Hoge Tom", "Ride Cymbal" etc. Er is hiervoor geen apart MuseScore Instrument. Zie Drumset bewerken
• Een kort SoundFonts brush snare-geluid wordt meegeleverd met MuseScore, zie Mixer.

Gebruik vooraf geconfigureerde sjabloon om een nieuwe partituur te maken, je kunt ook instrumenten instellen in elke partituur (elke partij).

MuseScore bevat ruim 500 instrumenten, zie https://musescore.org/en/instruments. Om voor te stellen een ontbrekend instrument toe te voegen, zie https://musescore.org/en/contribute.
​

Kies instrumenten

Wanneer je een nieuwe partituur maakt, klik je in het dialoogvenster Nieuwe partituur op het tabblad Kies instrumenten. Sommige methoden genoemd in "Instrumenten wijzigen na het maken van partituren" openen dit venster ook.

Zorg ervoor dat in het dialoogvenster Nieuwe partituur het tabblad Instrumenten kiezen is geselecteerd.

Instrumenten worden gefilterd op het type/genre dat wordt weergegeven in het uitklapmenu onder de Famile kop aan de linkerkant. Standaard is 'Regulier' geselecteerd, waardoor enkele van de meest voorkomende instrumenten of stemmen worden weergegeven die je waarschijnlijk nodig zult hebben. OPMERKING: Om alle beschikbare instrumenten weer te geven, moet je "Alle instrumenten" selecteren.

Instrumenten zijn gegroepeerd in categorieën en categorieën zijn georganiseerd in families. Als je weet waarnaar je op zoek bent, typ je eenvoudig de naam van het gewenste instrument in de zoekbalk onder de Instrumenten kop in. Druk op de wisknop (X) om de selectie te wissen.

Instrumenten toevoegen

Een instrument aan je partituur toe te voegen:

1. Dubbelklik op een instrumentnaam onder Instrumenten

of

1. Klik op de instrumentnaam om deze te selecteren
2. Klik op de knop → om het instrument aan je partituur toe te voegen (Pro-tip: dubbelklikken op de naam van een instrument doet hetzelfde).

Instrumenten worden automatisch gerangschikt volgens de volgorde die wordt weergegeven in het keuzemenu onder Uw partituur. De vervolgkeuzelijst Volgorde … toont de huidige voorinstelling voor de volgorde van de notenbalken.

De volgorde van instrumenten veranderen door ze solist te maken

Solisten positie is een gebruikelijk bij orkestpartituren. Als voorbeeld, in de 'orkest'-volgorde staan solisten bijvoorbeeld boven de strijkers. Solist betekent niet "slechts één op de partituur".

Selecteer de stijl in de vervolgkeuzelijst Volgorde … onder de kop Uw partituur.

Een instrument (alle notenbalken) herschikken naar solistenpositie:

1. Klik op de naam van het instrument onder Uw partituur
2. Klik op de knop 'Maak solist'.

Volgorde van instrumenten handmatig wijzigen

De volgorde van instrumenten handmatig wijzigen:

1. Selecteer een instrument onder Uw partituur
2. Klik op ↑ of ↓ om de positie te wijzigen

Instrumenten verwijderen

Om een instrument uit je partituur te verwijderen:

1. Dubbelklik op een instrument onder Uw partituur

of

1. Selecteer een instrument onder Uw partituur
2. Klik op het prullenbakpictogram

Je kunt ook meerdere instrumenten tegelijk verwijderen door eerst Shift ingedrukt te houden, meerdere instrumenten te selecteren en vervolgens op het prullenbakpictogram te klikken.

Maak van sjabloon

Partituren kunnen ook worden gemaakt op basis van vooraf geconfigureerde sjablonen. Een sjabloon is een complete instrumentopstelling voor een bepaald type partituur, geordend en vormgegeven volgens de conventionele praktijk. Sjablonen zijn georganiseerd in categorieën op basis van muziekstijl of ensembleconfiguratie.

Een partituur maken op basis van een sjabloon:

1. Klik op Maak van sjabloon
2. Selecteer een groep sjablonen in het deelvenster Categorie
3. Kies het gewenste sjabloon in het middelste paneel
4. Klik op Klaar

Je kunt ook zoeken in alle beschikbare sjablonen in de zoekbalk.

Ga naar Sjablonen en stijlen om meer te weten te komen over sjablonen, inclusief hoe je eigen sjablonen kunt maken voor toekomstig gebruik.

Aanvullende partituur informatie

Klik op Volgende in het dialoogvenster Nieuwe partituur om aanvullende informatie op te geven in het scherm Aanvullende partituurinformatie, zoals toonsoort, maatsoort, tempo, opmaat (anacrouse/upbeat) en het aantal maten.

Merk op dat dit een handige manier is om informatie toe te voegen tijdens het maken van een nieuwe partituur, maar niet de enige manier. Er zijn andere methoden die je later op elk gewenst moment kunt gebruiken, die in de betreffende hoofdstukken worden behandeld, zoals toetsenbordsneltoetsen, de paletten gebruiken, project-eigenschappen enz.

Toonsoort

Standaard worden nieuwe partituren gemaakt met een toonsoort die geen kruizen of mollen bevat (C majeur). Kies een andere toonsoort door op de knop onder Toonsoort te klikken. Majeur (groot) toonsoorten worden eerst getoond, mineur toonsoorten (klein) kunnen worden weergegeven door het tabblad Klein te selecteren.

Maatsoort

Nieuwe partituren worden standaard in 4/4 aangemaakt. Wijzig dit door op de knop onder Maatsoort te klikken. Wijzig het aantal tellen per maat met behulp van de pijlen en wijzig de eenheid in het keuzemenu. Je kunt in deze pop-up ook vierkwarts (C) en alla-breve maatsoorten selecteren.

Tempo

Nieuwe partituren worden standaard afgespeeld in een tempo van een kwartnoot = 120 tikken per minuut (bpm). Tempomarkeringen worden niet automatisch opgenomen in nieuwe partituren.

Om het starttempo voor afspelen aan te passen en om een tempomarkering boven de bovenste notenbalk weer te geven:

1. Klik op de knop onder Tempo
2. Vink Toon tempomarkering in partituur aan
3. Selecteer de gewenste teleenheid
4. Voer het gewenste aantal tikken per minuut (20-400) in het tekst veld in of gebruik de pijlen omhoog en omlaag om door het tempobereik te bladeren.

Lees meer over tempo tekst indicaties, tempomarkeringen en afspeelsnelheid in tempomarkeringen.

Maten

Nieuwe partituren worden gemaakt met 32 maten en zonder opmaat (anacrouse).

Om het initiële aantal maten in je nieuwe partituur te wijzigen:

1. Klik op de knop onder Maten
2. Voer het gewenste aantal maten in het veld Initieel aantal maten in

Meer informatie over Maten toevoegen en verwijderen op elk moment na het maken van de partituur.

Om je partituur te beginnen met een opmaat:

1. Klik op de knop onder Maten
2. Vink Maak opmaat aan
3. Voer het gewenste aantal tellen voor de opmaat in het tekst veld in
4. Selecteer de metrische waarde van de opmaat in het keuzemenu

Je kunt later altijd nog een opmaat aanmaken. Lees hoe je dit doet in Opmaat en maten met afwijkende duur.

Titel en andere tekst

Typ tekst in de velden onderaan het dialoogvenster Nieuwe partituur en MuseScore zal het automatisch in een geschikt formaat in je nieuwe partituur plaatsen. Je kunt tekst labels invoeren voor de partituur:

• Titel
• Componist
• Ondertitel
• Tekstschrijver
• Copyright

Als je deze velden niet invult dan zal MuseScore een standaard tekst gebruiken voor de partituur zodat deze ook later nog makkelijk kan worden aangepast. Als je dit niet wilt, vul dan een spatie in het veld in en verwijderde deze weer.

Deze informatie wordt ook data in de partituur project eigenschappen (menu Bestand), die je op elk moment kunt wijzigen.

Zodra je klaar bent met het specificeren van aanvullende partituur informatie, klik je op Klaar om je keuzes te bevestigen en de partituur te maken.

Wisselen van instrumenten na het maken van de partituur

Er zijn drie manieren om bestaande instrumenten in de partituur te wijzigen:

• Gebruik de sneltoets I in het tabblad Partituur
• Klik op Voeg toe vanuit het Instrumenten paneel (Als dit paneel nog niet zichtbaar is, druk je op F7 of selecteer Weergave → Instrumenten)
• Klik op Vervang instrument in het dialoogvenster Notenbalk/partij-eigenschappen